Komisja przedstawiła wizję, cele i możliwości efektywnej cyfrowej transformacji Europy do 2030 r., czyli w okresie tzw. Cyfrowej Dekady. Ambicją UE jest osiągnięcie suwerenności cyfrowej w otwartym i wzajemnie połączonym świecie oraz prowadzenie polityk cyfrowych, które umożliwią ludziom i przedsiębiorstwom zajęcie skoncentrowanej na człowieku, zrównoważonej i bogatszej cyfrowej przyszłości. Obejmuje to usuwanie słabych punktów i zależności, a także przyspieszanie inwestycji. Założenia mają także kluczowe znaczenie dla tzw. zielonej transformacji gospodarki.
Technologie cyfrowe mają kluczowe znaczenie dla utrzymania życia gospodarczego i społecznego podczas kryzysu związanego z koronawirusem. Będą także kluczowym czynnikiem różnicującym pomyślne przejście do zrównoważonej gospodarki i społeczeństwa po pandemii. Podejście Wspólnoty do kwestii transformacji cyfrowej jest również kluczowym czynnikiem leżącym u podstaw globalnego wpływu UE.
W komunikacie o stanie Unii w 2020 r. Przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen wezwała Europę do zademonstrowania większego cyfrowego przywództwa ze wspólną wizją na 2030 r., Opartą na jasnych celach i zasadach, takich jak powszechna łączność oraz poszanowanie prawa do prywatności i wolności mowy. W konkluzjach z października 2020 r. Rada zwróciła się do Komisji o przedstawienie kompleksowego podejścia, w którym określone zostaną priorytety UE w zakresie cyfryzacji do 2030 r.
Europejski Kompas Cyfrowy
Instrumentem wspierającym realizację założeń Cyfrowej Dekady ma być Europejski Kompas Cyfrowy, który ułatwi przełożenie na konkretne działania i terminy ambicji UE w zakresie cyfryzacji do 2030 r.
Cztery główne kierunki wskazywane przez Europejski Kompas Cyfrowy, to:
1) UMIEJĘTNOŚCI – obywatele posiadający umiejętności cyfrowe i wysoko wykwalifikowani specjaliści cyfrowi – do 2030 r., co najmniej 80% wszystkich dorosłych obywateli UE powinno posiadać podstawowe umiejętności cyfrowe, a w samej Wspólnocie powinno być zatrudnionych 20 mln specjalistów w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Równoległym celem jest wzmocnienie obecności kobiet w sektorze technologii ICT.
2) INFRASTRUKTURA – bezpieczna, wydajna i zrównoważona infrastruktura cyfrowa – do 2030 r. wszystkie gospodarstwa domowe w UE powinny mieć łączność gigabitową, a wszystkie zaludnione obszary powinny być objęte siecią 5G. Produkcja najnowocześniejszych i zrównoważonych półprzewodników w Europie powinna stanowić 20% światowej produkcji. Ponadto w UE powinno zostać rozmieszczonych 10 000 neutralnych dla klimatu i wysoce bezpiecznych węzłów brzegowych. UE powinna mieć swój pierwszy komputer kwantowy.
3) BIZNES – cyfrowa transformacja przedsiębiorstw – do 2030 r. 75% firm powinno korzystać z usług przetwarzania w chmurze, dużych zbiorów danych i sztucznej inteligencji. Ponad 90% MŚP powinno osiągnąć co najmniej podstawowy poziom cyfryzacji; a liczba tzw. jednorożców (ang. unicorns) w UE powinna się podwoić.
4) SEKTOR PUBLICZNY – cyfryzacja usług publicznych – do 2030 r. wszystkie kluczowe usługi publiczne powinny być dostępne online, a wszyscy obywatele będą mieli dostęp do swojej elektronicznej dokumentacji medycznej. 80% obywateli UE powinno korzystać z rozwiązania elektronicznego dowodu tożsamości.
W kompasie określono także strukturę wspólnego zarządzania wraz z państwami członkowskimi w oparciu o system monitorowania z coroczną sprawozdawczością. Cele zostaną zapisane w programie politycznym, który zostanie uzgodniony z Parlamentem Europejskim i Radą Unii Europejskiej.
Projekty wielonarodowe
W celu bardziej efektywnego uzupełniania luk w krytycznych zdolnościach UE, Komisja ułatwi szybkie rozpoczęcie projektów obejmujących wiele krajów, łącząc inwestycje z budżetu UE, państw członkowskich i przemysłu, opierając się na Funduszu Odbudowy oraz innych funduszach UE. W Krajowych Planach Odbudowy państwa członkowskie będą zobowiązane przeznaczyć co najmniej 20% na priorytet cyfrowy. Możliwe projekty obejmujące wiele krajów obeją ogólnoeuropejską połączoną infrastrukturę przetwarzania danych; projektowanie i wdrażanie nowej generacji zaufanych procesorów o małej mocy; lub połączone administracje publiczne.
Prawa cyfrowe i zasady dla Europejczyków
Prawa i wartości UE są centralnym elementem podejścia UE do technologii cyfrowej, w której UE koncentruje się na człowieku. Powinny być w pełni odzwierciedlone w realnym świecie, ale także w przestrzeni cyfrowej. Kierując się takim podejściem Komisja proponuje opracowanie ram zasad cyfrowych, takich jak:
- dostęp do wysokiej jakości łączności,
- zapewniający dobrą jakość życia poziom umiejętności cyfrowych mieszkańców,
- wysokiej jakości cyfrowych usług publicznych,
- uczciwych i niedyskryminujących usług online.
Zasady te byłyby przedmiotem szerokiej debaty społecznej i mogłyby zostać zapisane w uroczystej deklaracji międzyinstytucjonalnej między Parlamentem Europejskim, Radą UE i Komisją. Dokument opierałby się na europejskim filarze praw socjalnych i stanowił jego uzupełnienie. Idąc jeszcze dalej Komisja proponuje, aby w ramach corocznego Eurobarometru monitorować, czy Europejczycy uważają, że ich prawa cyfrowe są szanowane.
Europa Cyfrowa na świecie
Transformacja cyfrowa stwarza globalne wyzwania. UE będzie działać na rzecz promowania swojej pozytywnej agendy cyfrowej zorientowanej na człowieka w organizacjach międzynarodowych i poprzez silne międzynarodowe partnerstwa cyfrowe. Połączenie inwestycji wewnętrznych UE ze znacznymi środkami dostępnymi w ramach nowych instrumentów współpracy zewnętrznej umożliwi UE współpracę z partnerami na całym świecie w celu osiągnięcia wspólnych globalnych celów. Komisja zaproponowała już powołanie nowej Rady ds. Handlu i Technologii UE-USA.
Opracowano na podstawie komunikatu Komisji Europejskiej w sprawie kierunków cyfrowego wzmocnienia UE do 2030 r.
Źródło grafiki: Europe’s Digital Decade: digital targets for 2030
